Mugimendu feministak, ez dira orain dela hamarkada bateko kontuak; izan ere, feminismoa emakumeek munduko herrialde guztietan aurrera eramandako borroka eta ekarpenari esker garatzen joan da; herriz herri, auzoz auzo, belaunaldiz belaunialdi. Gaur egungo feminismoak badu bere jatorria, bere testuinguru politiko, sozial nahiz ekonomikoa. Hau guztia ezagutzea, munduan zein Euskal Herrian mugimenduak izandako bilakaera eta aldarrikapenak ulertzea, etorkizuneko erronkei aurre egiteko tresna ezin hobea dela uste dugu. Ikastaro honetan, mendebaldeko mugimenduaren historiaz gain, Euskal Herrian 70. hamarkadatik aurrera ezagutu dugun mugimenduaren ingurua solastuko gara, antolatzeko modu eta aurrera eramandako borrokak aztertuz.

Ikusi pdf-a

GorputzGrafiak_fitxa

Zer dira eraso sexistak? Nola pairatzen ditugu? Zeintzuk dira gure bizipenak honen aurrean?Nola identifikatu erasoak? Emakumeok pasibotasunaren ideian hezten gara eta babes beharra dugun pertsonak garela sinesten dugu. Ideia hori hautsi eta gure buruak aitortu, egoeraz jabetu eta boteretzeko autodefentsa feminista lehenesten dugu.
Egin aurre indarkeria sexistari. Nik, zuk, guk…ekin!
Indarkeria sexistak dimentsio oso zabala dauka. Edozein eremutatik dago aztertzea, edozein eremuri buruz hausnartzea. Fenomeno konplexua izanik, indarkeriaren dimentsio zabalenari heldu eta gure herrian aurre egiteko ditugun tresnei buruz hausnartuko dugu, etorkizunean ditugun erronkak identfikatu eta gainditzeko asmoz.

Ikusi pdf-a

Festak eduki sinbolikoa duten jendarte eta kultur adierazpenak dira: errealitatearen adierazle kondentsatuak. Jaiek norbanakoa kolektibora hurbiltzen dute, prozesu honetan jokoan sartzen diren sentsazio eta emozio anitzen bidez. Gure ustez festak bizitzaren erdigunean daude, baloreen munduarekin erabateko lotura dutelako; herriaren nortasuna, jendarte egitura eta hortaz, bertan ematen diren zapalkuntza eta diskriminazioak ere adierazten dituzte. Horrela, jaiek eta erritoek jendarte ordena iraunarazten dute: egungo hierarkia anitzak, hegemonikoak diren gizon eta emakume irudiak indartzen dituzte.

Ikusi pdf-a

Askotan, gazte-gaztetatik ondoeza sentitzen dugu gure ikaskide, lagunarte edota familian. Sexu/genero sistemaren araberako hezkuntza jaso dugu, guztiok gara jendarte patriarkalaren ondorio eta horrek gaixotu egiten gaitu. Hau guztia egunero gure gorputzetan islatzen da, gure mugimenduetan, munduan egoteko zein jarduteko moduetan, gure jarreretan, gure gorpuzkeretan. Ikastaro honetan gorputzari eta mugimenduari garrantzi berezia eman nahi diogu eta burua eta arrazoia bezainbeste landu nahi ditugu gorputza eta emozioak.

Ikusi pdf-a

Hezkuntza, jendarte aldaketarako ezinbestean landu beharreko eremua da. Gure indarrak, motibazioak eta ahaleginak bertan zentratu nahi ditugu eta hezkuntza eragilee formazio, aholkularitza eta elkarlan feminista proposatu. Azken batean hezkuntza hezkidetzailea lau haizeetara zabaldu nahi dugu. Nahiz eta eragile guztiekin elkarlana oso garrantzitsua ikusten dugun, eskola gure formazioaren abiapuntua izango da.

• Zaindu zank! Hezkidetzan formakuntza: ikasle, irakasle eta gurasoekin
• Boteretuz berdintasuna: autofendentsa feminista (neskentzat)
• Desboteretuz berdintasuna: maskulinitateak feminismotik (mutilentzat)
• Ba al du sexuak eraginik gure seme-alaben heziketan? Ipuin eta jolasak aztergai
• Koitotik haratago. Sexualitate ereduak askotarikoak dira
• Aisialdi egitasmoak ikuspegi feministatik aztertzen

Krisi testuinguru honetan, genero ardura naturalizatuak egonkortzen ari dira. Ekonomia feminista lan saio honen bitartez, generoak duen dimentsio sozioekonomikoan sakonduko dugu. Emakumeak eta gizonak ekonomian kokatzeaz haratago, feminitatea eta maskulinitatea ekonomian nola eraikitzen den ikusiko dugu. Bizitza prekarioetatik bizitza gozagarrietara salto egiteko lehen pausuak emateko saioa dugu hau.

Ikusi pdf-a

Ia bi hamarkada pasa eta gero, berdintasun politikak eta zeharlerrotasuna hainbat eremu eta erakundeetan aplikatu direla esan dezakegu. Aldiz, emakumeon zapalkuntzarekin amaitu dela eta berdintasuna dagoela ezin dugu esan. Horregatik, ezinbesteko elementua deritzogu, aurretik egindako akatsetatik ikasi eta aldaketarako borondate politikoan oinarritutako politika publikoak martxan jartzea. Denon ardura da zapalkuntza patriarkalarekin amaitzea, baina bereziki herritarron ordezkariena. Udal politika feminista bat garatzeko ezinbestekoa den kontzientzia hartzea izango da ikastaro honen helburua, eta politika feminista hori garatzeko oinarrizko trebakuntza jasotzea.

Ikusi pdf-a

Ikastaro honek literaturara hurbiltzeko irakurbide feministez hausnarketa egitea izango du helburu. Bide horretan, hezkuntza literarioak testuetara hurbiltzeko garatu izan dituen eredu matxistak gainditzeko saioak egingo dira, literatura geureganatzeko hartu ditugun joera zenbait zalantzan jartzeko asmoz. Izan ere, literatura-lanak geureganatu aurretik, irakurketak zedarritzeko eta mugatzeko joera zabalduegi dago. Alegia, maizegi irakasten zaigu nola behar duen literatura-lan batek irakurria izan, nola behar duen interpretatua izan. Eskolak ez ezik, eguneroko komunikabideek ere egiten dute lan hori. Horregatik, ikastaro honetan jasotzen ditugun eredu horien inguruko gogoetabideak zabaltzeaz gain, irakurbide feminista zenbait garatzeari ekingo zaio.

Tailer honetan euskal kulturako hainbat ekoizpen eta dinamika taldean irakurri/ikusi/entzun egingo ditugu, elkarrekin horien inguruko gogoeta sustatzeko. Askotariko ekoizpen eta sorkuntzak landuko ditugu: ikus-entzunezkoak (pelikulak, iragarkiak, dokumentalak, pieza artistikoak…), kantuak, testu literarioak, kazetaritza- lanak, ilustrazioak… Saioen dinamika hau izango da: lehenik, adierazpide kultural edo sozialen bat elkarrekin irakurri/ikusi/entzun egingo dugu; bigarrenik, adierazpide horiek interpretatzeko baliabideak eskainiko ditugu; eta azkenik, begirada feministara hurbiltzeko urratsak egingo ditugu. Beraz, saioen bitartez bi helburu hauek uztartuko ditugu: batetik, euskal kulturako ekarpen zenbait ezagutzeko aukera izango dugu; eta bestetik, ekarpen horien inguruko begirada feminista gorpuzteko aukera izango dugu. Helburu horiek gogoan, hiru ardatz hauetan kokatuko ditugu geure gogoetak, hiru lerro hauen arteko aldeak bereizteko gakoak eskainiz: generoaren kultura(k), feminismo(ar)en kultura(k), eta kultura feminista(k).

Irakurle talde honetan pentsamendu feministan arakatzea izango dugu helburu, eta pentsamendu feministak sorturiko galderak, kezkak, giltzarriak eta diskurtsoak izango ditugu eztabaidagai. Horretarako, hainbat irakurgai (testu solteak, artikuluak edota liburuak) landu, eta horien inguruko gogoeta egingo dugu, betiere diskurtso feministek zabaldu dituzten bidezidorretan ibiltzeko asmoz, nork bere esperientziatik, nork bere gorputzetik.

Martxoaren 8ko Greba Feministen karietara eta osasun krisi betean gauden honetan, indarra hartu du “Bizitzak Erdigunean” aldarriak. Zer esan nahi dugu, bada? Ekonomia feministaren pentsamendu eta praktiketan oinarritutako hitzaldia prestatu dugu, tokian tokiko errealitate eta parte hartzaileei egokituta, zaintza lanen eta zaintzaileen historiaz zein orainaz jarduteko: zer da zaintza? Zergatik da, oraindik orain, zaintzea ikusezina? Zer aldatu da iragan mendetik hona eta zerk dirau? Zer nolako lan- eta bizi- baldintzak dituzte, Euskal Herriko, zaintzaileek?

Ikusi pdf-a